Ruch jest naturalną potrzebą każdego dziecka w wieku przedszkolnym. Jest istotny w jego rozwoju fizycznym. Dziecku czasami trudno się skoncentrować na jednej czynności, co wymaga częstych zmian metod pracy, a zabawy ruchowe i ćwiczenia są w tym bardzo pomocne. Prezentowane w artykule ćwiczenia z zakresu motoryki małej mają na celu doskonalenie poszczególnych czynności ruchowych u dzieci wymagających precyzyjnych ruchów rąk, np. przy ubieraniu się, pisaniu, rysowaniu, manipulowaniu różnymi przedmiotami.
Co dają zabawy paluszkowe?
-
Poprawiają sprawność manualną, niezbędną przy nauce pisania, mogą być stosowane jako wstępny etap tej nauki lub w ramach terapii u dzieci z obniżoną sprawnością.
-
Wierszyki wzbogacają słownictwo dziecka, wpływając na rozwój mowy.
-
Pogłębiają więź emocjonalną między rodzicem a dzieckiem.
-
Uczą podstaw komunikowania się — naprzemienności, która jest podstawą dialogu.
-
Pomagają się zrelaksować i skoncentrować na konkretnej czynności, co małym dzieciom często przychodzi z trudem.
-
Ułatwiają orientację w schemacie własnego ciała. Dziecko uczy się, jak się nazywają i gdzie znajdują poszczególne części jego ciała
Niewątpliwą zaletą tych zabaw jest to, że możemy bawić się nimi wszędzie, nie potrzeba specjalnego miejsca, aby je przeprowadzić. Dzięki temu mogą się okazać bardzo przydatne w podróży, w poczekalni u lekarza, czy też wszędzie tam, gdzie nie mamy zabawek. Jednak najważniejsze w wypadku zabaw paluszkowych jest to, że dzięki zabawnej formie wierszyków i prostej możliwości zilustrowania ich gestem, zarówno dzieciom, jak i dorosłym dostarczają wiele radości.
Przykłady zabaw, ćwiczeń paluszkowych:
Członkowie Rodziny Dziecka
Wesoła i bardzo lubiana przez maluchy zabawa. Każdy członek rodziny jest w niej wymieniany i ma swoje miejsce! Często dzieci chcą, żeby ją powtarzać na obu rączkach.
Polega na głaskaniu/dotykaniu kolejno wszystkich paluszków dziecka. Zaczynamy od kciuka, potem kolejno palec wskazujący, środkowy, serdeczny
i mały.
Ten paluszek to jest dziadziuś, (kciuk)
a ten obok to babunia, (wskazujący)
Ten paluszek to jest tatuś, (środkowy)
a ten obok to mamunia. (serdeczny)
A ten to dziecinka mała ……(tu pada imię dziecka – mały palec)
I jest rodzinka cała (zamykamy rączkę dziecka w piąstkę).
Ważyła kokoszka kaszkę, ważyła.
Swoim palcem wskazującym robimy kółeczka na wewnętrznej stronie dłoni
dziecka mówiąc:
Ważyła kokoszka kaszkę, ważyła
Potem po kolei łapiemy paluszki dziecka: zaczynamy od kciuka. Mówimy
przy tym:
Temu dała na miseczce,
Temu dała na łyżeczce,
Temu dała na spodeczku,
Temu dała w kubeczku,
A temu malutkiemu nic nie dała
tylko frrrr poleciała (unosimy swoją ręką – udajemy odlatującego ptaka)
Teraz dotykając dziecka (na brzuszku, pod pachami, na plecach) mówimy:
Tu siadła, tu siadła, tu siadła, tu siadła,
I tu się schowała.
Sroczka
Sroczka kaszkę gotowała – zakreślamy kółeczka w półotwartej dłoni dziecka
Temu dała na łyżeczce – chwytamy czubek małego palca
Temu dała na miseczce – chwytamy czubek serdecznego palca
Temu dała na spodeczku – chwytamy czubek dużego palca
Temu dała w garnuszeczku – chwytamy czubek palca wskazującego
A dla dlatego? nic nie miała
Frrr !!! i po więcej poleciała – chwytamy i odzywamy się od czubka kciuka
udając odfrunięcie.
Grota misia
Tu jest grota. (pokaż pięść)
W środku miś (zegnij kciuk i wsadź pod złożone palce)
Proszę, misiu, na dwór wyjdź (zastukaj w pięść)
O! Wyszedł miś. (wysuń kciuk)
Idzie myszka
Idzie myszka do braciszka (prowadzimy palce po ręce dziecka)
Tu wskoczyła (szybko wsuwamy palec za kołnierz lub pod koszulkę)
Tu się skryła. (wsuwamy rękę w rękaw)
Na polskim rynku wydawniczym ukazały się poniższe opracowania dotyczące zabaw paluszkowych:
-„Zabawy z najmłodszymi dziećmi” autorstwa Wandy Szumanówny
-„Zabawy paluszkowe” autorstwa Krzysztofa Sąsiadka
Opracowała
mgr Aneta Cinka